Wie denk je gdvrdmme wel dat bent?

Je hebt er tegenwoordig zelfs bedrijfjes voor. Mensen die eraan verdienen om andere mensen 'in hun kracht' te zetten.

Ben ik nou de enige die elke keer zo'n narig gevoel in de keelstreek krijgt als die term valt: iemand in zijn kracht zetten? Alsof er iets uit moet en je weet niet of het echt komt.

Het is me ook helemaal niet duidelijk wat ze nou beogen met die kracht. Bedoelen ze dat ze willen dat mensen stoppen met zeiken en iets gaan doen? Of moeten mensen zich gaan omringen met mensen die voor hen aan de slag gaan? Of hopen ze dat mensen dankzij de kracht, zonder ondersteuning die geld kost, hun problemen oplossen? Of alles tegelijk?

Deze kracht waar je blijkbaar zelfstandig niet in komt, maar die voor iedereen binnen handbereik ligt, desnoods tegen betaling, heb je hard nodig, want je moet regisseur zijn over je eigen leven en je eigen zorgbehoefte bepalen. En dat klinkt dan weer heel mooi natuurlijk, alsof je voor vol wordt aangezien en serieus genomen. Maar hoe kun je nu iemand als een gelijke benaderen als je hem eerst in zijn kracht moet zetten? De uitdrukking impliceert immers ondergeschiktheid en hulpbehoevendheid. Ik word daar opstandig van, kriegel, heetgebakerd. 

Soms fantaseer ik een tandeloos vrouwtje in een schommelstoel op een veranda, met een karabijn op de knokige knieën, die iedere onbekende bezoeker verwelkomt met opspattend zand voor de voeten en een rokende loop. 'Maar mevrouwtje ik kom met de beste bedoelingen, ik ben hier alleen maar om u in uw kracht te zetten'. En dat ze dan opnieuw richt, nu iets hoger: 'Oh ja? En wie denk jij gdvrdmme wel dat je bent?' 

Dat helpt om de discussie weer kalm in te gaan.

Groene heuvels, zwarte bergen

Bijschrift toevoegen

Toeristisch denk je niet meteen aan Kerkrade en wanneer je dat wel doet dan denk je daarbij niet meteen aan wandelen.
Toch kun je dat daar prachtig.

'kolenpad, kuitenbijter'

Het is een wonderlijk bos dat, in elk geval gedeeltelijk, op de oude kolenberg ligt die de mijn ons naliet. Als kind vond ik die bergen heel normaal. Ik zag ze op weg naar mijn tante in Brunssum en ze waren zwart. Ik vroeg mij geen seconde af hoezo ze daar lagen. Het was een gegeven. Nu vind ik ze ontroerend en maken ze me een beetje nostalgisch, al weet ik dan niet precies waarom, ik groeide er immers niet op.

Het lijkt wel of ik deze weken niet om de mijnen heen kom. In Eijsden kun je een wandelroute kiezen langs de belangrijke locaties uit het Dagboek van een Herdershond en omdat dat een van mijn mooiste tv-herinneringen is, was het een feest om die te lopen. Vrijwel alle plekjes uit de serie, die in Eijsden werd opgenomen, bestaan nog. Dat weet ik zeker want ik bekeek alle afleveringen opnieuw. Met heel andere ogen, merkte ik, waarschijnlijk begreep ik het nu beter.

Het verhaal speelt in Geleen en heeft de opkomst van de mijnen als decor, maar door de opnames in Eijsden heb ik mij toen die ingreep in de omgeving niet zo gerealiseerd. Voor mij was Geleen immers ergens bij de grote fabriek met de vlam en had ik daar geen enkel lieflijk landelijk beeld bij. Nu begreep ik hoe verneukeratief die mooie opnames in Eijsden eigenlijk waren. Voor het geld van de mijnen werd alle lieflijke landelijkheid vermalen. 

En toen vond ik bij mijn moeder Het Geluk van Limburg. Een boek dat ik in één ruk uitlas. Alweer de mijnen. Dit keer verweven met het levensverhaal van Jack Vinders, een acteur die ik pas onlangs ontdekte bij de avond Wonen met zorg die onze gemeente organiseerde. 

op de route 

Vandaar dat ik vandaag een wandelroute in het Kerkraadse zocht en 'met andere ogen' door de mijnstreek reed. De mijnen hadden het landschap van de Oostelijke Mijnstreek volkomen veranderd, maar nadat ze gesloten werden, zijn ze bovengronds vrijwel van de wereld gevaagd, een weggemoffeld verleden. Het is schrijnend om te zien hoe jong de herinneringsplekken nog maar zijn, maar het is mooi dat de verborgen geschiedenis nu toch zichtbaar wordt gemaakt.

We hebben geluk gehad dat er geen reden was om hier een mijn te beginnen en dat  Eijsden nog steeds die mooie oude plekken en panden heeft. Al lijkt van de levendigheid in de oude kern behoorlijk wat geofferd aan het nieuwe winkelcentrum en het groen vertoont hier en daar lelijke doorkijkjes. Om economische redenen zijn we nog steeds te bereid om heel veel af te staan. 

Dorpse waarden

Eijsden heeft zijn interne dorpse waarden verloren schrijft een Eijsdenaar in de Limburger. Volgens hem of haar komt dat doordat het gemeentehuis er weg is. Dat zou dan moeten betekenen dat de interne dorpse waarden in Margraten zijn versterkt. 

Ik kan dat niet beoordelen. Niet van Eijsden en niet van Margraten zijnde, ervaar ik in beide kernen even veel of even weinig dorpse waarden. Wel merk ik dat beide dorpen inwoners hebben die er trots op zijn, wat voor mensen van buiten het dorp dan weer niet altijd even goed te begrijpen is. Maar moet dat dan? Is de liefde voor je eigen plek iets dat je moet verantwoorden? 

Wat ik onterecht vond was de opmerking over de onbereikbare, bekende plaatselijke politici. Die ken ik namelijk allemaal persoonlijk en volgens mij zijn ze bijzonder bereikbaar, zijn ze heel goed op de hoogte van wat er in hun Eijsden speelt en houden ze er echt van. De meeste politici komen alleen in het gemeentehuis om te vergaderen of geïnformeerd te worden. De mensen die er werken zijn de ambtenaren, de burgemeester en de goedbetaalde wethouders. Om politici te bereiken in het dorp heb je geen gemeentehuis nodig, je vindt ze gewoon op de plekken waar je zelf ook komt, een winkel, een café, een wandelweggetje, op straat. Je kunt ze gemakkelijk aanspreken als je ergens mee zit, of om eens een compliment te geven, of gewoon om even kennis te maken. Dat is nou juist het fijne van een dorp.

Ontwijkgedrag rond de Wijnweg

Er was niemand die vóór asfaltering van de Wijnweg pleitte. Dat was vreemd, want de mensen die er wel waren spraken allemaal beschaafd, weloverwogen en met kennis van zaken. Niemand schreeuwde, er werd niet gescholden er werd nergens mee gegooid. Dus waarom zou je niet een andere mening durven uiten?

De opkomst was goed, er was zelfs een stoel te weinig in de toch niet kleine kantine van het Huis van de Burger waar het asfalteerplan ten behoeve van de fietsroute door het natuurgebiedje werd uitgelegd. Weer eens uitgelegd en nog eens uitgelegd, want blijkbaar zijn mensen het alleen maar met je oneens omdat ze je niet begrijpen. En als ze onverhoeds toch met goede argumenten komen, dan lach je wat, of je wuift wat, of je hebt wat last van doofheid. En als dan niets nog helpt, dan wijs je gewoon naar de raad en doet het voorkomen alsof die zit te wachten op duidelijkheid over welke vorm van verharding er gaat komen om dat fietsplan te laten slagen. Alsof de optie, niet doen, gewoon zo laten als het is en de fietsers een ander weggetje wijzen, voor de raad geen optie zou kunnen zijn.

Het is ook fascinerend om te horen hoe toegespitst onderzoeken zijn op het eigen gelijk. Er wordt gekeken naar het welwezen van de bloemetjes en de beestjes als het plan doorgaat: zijn ze praktisch in staat om te blijven bestaan en zich voort te planten?  Er wordt gekeken naar de technische duurzaamheid: wat heeft het minste onderhoud nodig en gaat het langst mee? Geen enkel onderzoek naar sfeer, rustbeleving, of gedragsverandering van mens en dier, omdat die het idee wellicht als minder geslaagd kwalificeren.

En natuurlijk het geld dat afblazen van het project gaat kosten, omdat het bedrijf, dat al is ingehuurd, een opdracht misloopt. Dat is altijd hèt argument om raden mee te krijgen, want owee als ze een gaatje in de begroting op hun geweten hebben.

Hoe groot dat gaatje in dit geval precies wordt, werd niet uit de doeken gedaan. Misschien valt het wel mee en wie weet is er ook daarvoor een andere oplossing te bedenken. Een ander weggetje verharden wellicht, dat niet hol is en niet in een natuurgebied ligt, waar je bovendien uit kunt wijken voor landbouwvoertuigen en waarover je dan droog en veilig van St Geertruid naar Eckelrade kunt fietsen, waardoor heel veel kostbare scholieren en een wat oudere boekhandelaar niet meer met gevaar voor eigen leven door de 'pletplek' in het dorp hoeven te rijden.

Het weggetje naar Eckelrade

Duurzaam op het dak

Eijsden-Margraten gaat voor duurzaam en dus zullen er zonnepanelen komen. Driehonderd mensen kunnen een goedkope lening krijgen om hun zonnepanelen te laten plaatsen.

Elk initiatief om groene energie reëler te maken, vind ik op zijn minst een loffelijk streven. Met deze leningen kun je mensen over de drempel trekken en wie weet stimuleren de panelen bij de buurman de anderen in de straat om ook over niet-fossiele brandstof na te denken. Bij mijn weten is het op dit moment ook het enige dat je op je eigen huis kunt toepassen. Het is alleen zo jammer dat ze zo lelijk zijn.

Huizen zoals het mijne kunnen ze wel hebben, daar misstaat een zonnepaneel niet. Er passen er niet zoveel en dat is dan meteen jammer, want waar je lelijk netjes kunt laten opgaan in de omgeving moet je dat zoveel mogelijk doen. Bij het waanzinnig grote artikel (hadden ze ruimte over?) zijn een paar kleine foto's gezet van zonnepanelen die ze beter niet hadden kunnen plaatsen. Hoe onaantrekkelijk wil je het maken?

Ok ik houd er rekening mee, dat er mensen bestaan die zonnepanelen mooi vinden. Smaken verschillen, snap ik, ben ik bereid te accepteren. Net zoals ik me erbij neerleg, dat er mensen zijn die windmolens lelijk vinden. Wat ik alleen niet begrijp is, dat het ene gepromoot wordt in het Heuvelland en het andere verboden.  Net zoals we in Eijsden-Margraten panden hebben die lelijk genoeg zijn om zonnepanelen op te plaatsen, zo hebben we ook echt plekken waar een windmolen niet zou misstaan.

Wat zou het fijn zijn om zeker te weten.

Ter voorbereiding op de raadsvergadering van vanavond heb ik mijn bed verschoond. Hoe het vanavond ook uitpakt, ik heb in elk geval het troostende vooruitzicht van een fris bed en een goed boek. 

Ik ga een onduidelijke vergadering tegemoet. We moeten stemmen over een stuk dat een droom is en dat een licht werpt op wereld hier over zeven jaar. Geen heel opwindende droom trouwens, meer een uitgewerkt plannetje dat geslaagd is na die tijd. Waar stem je dan over? Je kunt niet stemmen voor voor kennisgeving aangenomen. 

Dan moeten we stemmen over drie bestemmingsplannen, waarvan één nogal wat haken en ogen lijkt te hebben. Ik ben er tot nu toe niet uit wat ik ervan vind. Vooral ook omdat bij de zaken die er niet toe doen, stemmingstechnisch, wat mij betreft de grootste problemen zitten. En geef ik hieraan toe door voor te stemmen? Of juist door tegen te stemmen? 

Er is een lastminute stuk bijgekomen dat niet in de commissie was en dat toch zomaar als hamerstuk voorbij kan glijden. Ik kan er niet tegen zijn. Elke stimulans voor groene energie is lovenswaardig, maar ... Één partij die alle inkomsten krijgt? Hoe is geregeld dat de voordelen van het project bij de mensen terecht komt met een kleine beurs die anders niet aan zonnepanelen zouden toekomen? Geen idee nog hoe ik hierover ga stemmen. 

Het enige dat ik zeker weet is dat ik voor de motie over Tihange ga stemmen, al las ik vandaag in de krant dat we op onze kop kunnen gaan staan met onze moties, het zet geen enkele zode aan de dijk.

Ik verheug me nu al op mijn bed.