zaterdag 24 januari 2015

En zo ben je oud

Vandaag veel tijd verdaan met een blogje over ouderenzorg. Het wilde namelijk maar geen blogje over ouderenzorg worden, maar moest per se over mijn schoonmoeder vertellen. Een onbruikbaar blogje dus, want veel te persoonlijk en veel te verdrietig. Het overkomt me vaker dat ik over haar wil schrijven. Vroeger had ik daar geen last van, maar nu ze in een verpleeghuis zit, duikt ze steeds vaker op in mijn schrijfsels. Ik bewonder hoe zij haar waardigheid behoudt in haar afhankelijkheid. Hoe ze zich schijnbaar gelaten overgeeft aan haar lot en hoe ze in stilte lijdt. Haar eenzaamheid is grenzeloos.

Vrijdag opende het huiskamerproject in Margraten officieel zijn deuren. Ik ging er graag kijken, want ik wist hoe hard eraan gewerkt was. Het was druk, gelukkig. Er was vlaai en drank en hapjes van Talentino en de wethouder sprak gloedvol in het Limburgs, een mevrouw van de zorg sprak te zacht, meneer pastoor was grappig en zegende het 'Hoes van Mergraote' zodat het echt kon beginnen. Daarna begon er muziek die gelukkig zo zacht speelde dat ik hem aan de andere kant van het gebouwtje niet hoorde. Het was feestelijk, ik had een gezellige middag die veel langer duurde dan gepland en heel wat persoonlijker werd dan verwacht.

Maar ik was geschrokken van de deur. De buitendeur dat ging nog  wel maar de tweede had een handleiding. Het leek alsof je die kon openduwen en naar binnen lopen, maar nee, er bleek een knop. Daar moest je op duwen en de deur draaide open. Waarschijnlijk een handigheid voor mensen in een rolstoel, bedacht ik later en wie weet nog een overblijfsel van de bieb die eerst in dat pand had gezeten al kon ik mij die knop niet herinneren. Maar het voelde als een rem.

De deur bleek toch wel te kloppen, want de hoeskamer is niet zo open als ik had verwacht. Het is een soort bejaardensoos, waar ouderen heengebracht worden om te knutselen en gezellig samen te zijn. Eigenlijk de gewone dagopvang voor ouderen, maar dan op een andere locatie. De Hoeskamer bleek alleen het halletje waar ik toevallig, op de vlucht voor de muziek, terecht was gekomen. Jammer genoeg kon ik niet zien hoe de huiskamer eruit zag als hij in functie was, want in plaats van de zitjes, stonden er nu kapstokken, statafels en een ronde tafel die normaal iets verderop stond ten behoeve van de handvaardigheden.

Ik had er een ander idee bij gehad. Bruisender, vitaler, meer appellerend aan wat ouderen willen en kunnen en ook toegankelijk voor niet zo ouderen die wellicht baat zouden hebben bij de kennis en ervaring van de ouderen die daar komen. Meer wisselwerking, een interactie met het dorp, inhoudelijker. Ik had er minstens wifi verwacht, maar dat realiseerde ik me pas een dag later, toen ik weer aan mijn schoonmoeder dacht. En hoe zij tot voor kort, toen zij nog thuis woonde, over de hele wereld e-mail contacten onderhield en altijd reageerde op mijn nieuwsbrieven.

Er was wel een leeshoekje dat oogde als een wachtkamer en dat niet werd gebruikt. Mensen kwamen daar niet om te lezen, werd mij verteld. Ik vroeg waar de boeken waren, want onder het glazen tafelblad lagen alleen een paar tijdschriften. Er waren geen boeken.
Dat stemde mij droef. Het stemde mij vooral droef omdat ik uit een soortgelijk initiatief in een heel gewone wijk in Maastricht verhalen had gehoord die bewijzen hoe boeken mensen verbinden. Ze hadden daar, 'och dat is wel gezellig' een  boekenkast neergezet. De ouderen die er komen, lezen echter met een gretigheid die de initiatiefnemers verbaasde. Ze lenen de boeken, ruilen ze om en raken er met elkaar over in gesprek. De boekenkast blijkt een geweldig idee.

Ik voelde mij vrijdag bezwaard omdat ik in alle eerlijkheid wat teleurgesteld was. Het is vooral moeilijk omdat er zoveel verschrikkelijk goede bedoelingen actief zijn. De liefde en zorg voor ouderen spat ervan af.

Zou dat die gelatenheid verklaren, bedenk ik nu. Die overgave van zorgbehoevende ouderen aan hun lot? Is dat uit respect voor alle liefdevolle moeite die men voor hen doet. Niet voor het hoofd willen stoten door ondankbaar te lijken? Dan houden ze toch in zekere zin het lot in eigen hand en dat vind ik dan wel weer een beetje een troostrijke gedachte.

Ik denk dat het anders kan en ook anders zal worden, omdat de ouderen onderweg anders zijn dan de ouderen van nu. Het kost wat tijd, ook verandering loopt met schuifelende pasjes.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten